Pani, zobacz! Zaparkowałem język i teraz mi nie spada! O! Zobacz Pani! - krzyczy Misiek przed lustrem.
Z Miśkiem od pewnego czasu dopracowujemy "parkowanie języka", tzn. mówiąc językiem logopedycznym- pracujemy nad prawidłową pozycją spoczynkową języka ( inaczej pozycją wertykalno-horyzontalną, tzw. pozycją kobry )
Cóż to takiego? Kiedy czytasz ten post, siedzisz/stoisz/leżysz, Twój język ma pewną pozycję. Spróbuj ją określić. Czujesz jak dotyka podniebienia? Może jego czubek jest gdzieś za dziąsłami? Jeśli tak, to prawdopodobnie pozycja spoczynkowa Twojego języka jest prawidłowa.
Jeżeli jednak język znajduje się na dnie jamy ustnej, może być Ci trudno utrzymać usta domknięte. Może często oddychasz przez usta? Może czasem odczuwasz ból w okolicy stawu żuchwowego? Jeśli tak się dzieje,warto ocenić pozycję spoczynkową języka.
Prawidłowa pozycja spoczynkowa języka wygląda następująco: przednia i środkowa część języka powinny być uniesione i przylegać do wałka dziąsłowego oraz podniebienia twardego. Język powinien być szeroki, a jego boki przylegać do wewnętrznej strony górnego łuku zębowego.
Dlaczego to tak ważne jak „spoczywa” nasz język ?
👉Język to potężne narzędzie ortodontyczne! Jego ułożenie i ruchy warunkują budowę zgryzu. Prawidłowa pozycja języka, który opiera się o podniebienie, powoduje wzajemne oddziaływania sił w jamie ustnej,które sprawiają, że szczęka dziecka prawidłowo się rozwija.
W czym tkwi potęga języka ? W jego niesamowitej sile. W ciągu dnia człowiek połyka od 1000 do 2000 razy. Przy każdym połykaniu język wywiera nacisk 1-2 kg! Przy prawidłowym ułożeniu języka szczęki przybierają układ litery U, tym samym zęby zyskują odpowiednią przestrzeń. Jeżeli pozycja języka jest nieprawidłowa, szczęki przybierają kształt litery V, a zęby zmuszone są do napierania na siebie nawzajem. W przypadku zwalczania wad zgryzu nie wystarczy założenie aparatu na zęby, jeśli pacjent ma nieprawidłową pozycję spoczynkową języka. Dlatego niemalże każde leczenie ortodontyczne, aby było w pełni skuteczne, wymaga wsparcia logopedycznego ( terapii miofunkcjonalnej).
👉Leżący na dnie jamy ustnej język, przez większość doby, mocno obciąża żuchwę, tym samym prowadzi do jej mimowolnego opuszczania. W ten sposób wpływa również na wargi, które rozchylają się lekko i zaczynamy oddychać przez usta. Z kolei oddychanie przez usta osłabia mięśnie twarzoczaszki i przyczynia się do częstszych infekcji na skutek braku filtracji powietrza wdychanego.
👉Język wpływa na wygląd....twarzy. Od pierwszych chwil życia język podczas pobierania pokarmu ociera się o podniebienie, tym samym prowokuje jego tkanki do poszerzania się. Podniebienie stanowi część kości szczęki, która nadaje rysy twarzy.
👉Wreszcie pozycja spoczynkowa języka wpływa na jakość ssania, połykania i mówienia. Nieprawidłowy wzorzec spoczynkowy, zawsze wpływa na wzorzec ruchowy. Język spoczywający na dnie jamy ustnej, z trudnością osiąga tzw. pionizację, która jest niezbędna do prawidłowej wymowy większości głosek języka polskiego. Spróbuj powiedzieć swoje imię trzymając język na dnie jamy ustnej... nie brzmi to najlepiej, prawda?
👉Nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka u niemowląt, może być wskazówką w diagnozie trudności ssania i karmienia.
Jeżeli przyjrzymy się sekwencji ruchów niezbędnych do prawidłowego, połykania, to zauważymy, że pozycja wertykalno-horyzontalna jest jego podstawą, punktem wyjścia. Chociaż schemat połykania niemowlęcego wygląda nieco inaczej, to pozycja spoczynkowa powinna być taka sama. Częste ulewania i krztuszenie się pokarmem u małych dzieci, może być spowodowane nieprawidłowym ułożeniem języka.
I to wszystko przez źle ułożony język ? Oczywiście wady wymowy i zaburzenia funkcji pokarmowych mogą mieć swoje źródła także gdzie indziej, ale bez prawidłowej pozycji języka, terapia logopedyczna nie przyniesie zamierzonych efektów.
Czy jest jakaś granica wiekowa, która utrudnia opanowanie prawidłowej pozycji spoczynkowej?
Nie, nie ma takiej granicy .W każdym wieku możliwe jest uzyskanie prawidłowej pozycji spoczynkowej. Oczywiście im wcześniej o to zadbamy, tym bardziej ograniczymy negatywne skutki.
Kiedy można zbadać pozycję spoczynkową języka u dziecka ?
W pierwszych dniach życia dziecka można z powodzeniem określić jaką pozycję spoczynkową przyjmuje język.
"Parkowanie języka" to jedno z ćwiczeń, które wykonują moi przedszkolni pacjenci podczas terapii. Czasami wystarczy jedna próba i język znajduje właściwe miejsce parkowania. Czasami jednak konieczny jest wieloetapowy kurs...
źródła grafiki: